Μεσσηνιακό ελαιόλαδο. Tο πρώτο με μηδενικό οικολογικό αποτύπωμα

Και όμως, οι ελαιοπαραγωγοί της Μεσσηνίας χρηματοδότησαν την κατασκευή ενός αιολικού πάρκου στην Κίνα και μιας μονάδας βιομάζας στην Αφρική! Αυτό ήταν το αναπάντεχο αποτέλεσμα μιας φαινομενικά πολύ απλής ιδέας που είχε το 2009 η Ενωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΑΣ) Μεσσηνίας: να υπολογίσουν το ανθρακικό αποτύπωμα της παραγωγής του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου.

«Πόση ενέργεια απαιτεί η ελαιοπαραγωγή; Αυτό ήταν το ερώτημα που θέσαμε πριν από τρία χρόνια όταν «άνοιξε» ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα εργασίας με καινοτόμες δράσεις» εξηγεί στην «Κ» ο κ. Κώστας Λύρης, διευθυντής της ΕΑΣ Μεσσηνίας.

«Ημασταν ο πρώτος ελαιοπαραγωγός νομός της χώρας και τα στοιχεία αυτά δεν υπήρχαν». Ωστόσο, δεν στάθηκαν απλώς στην καλλιέργεια, αλλά επεκτάθηκαν και στον υπολογισμό των εκπομπών ρύπων του θερμοκηπίου σε όλα τα στάδια της παραγωγής, από τη συγκομιδή και την ελαιοτρίβηση μέχρι τη συσκευασία και τη μεταφορά του προϊόντος. Ηταν η πρώτη φορά στη χώρα που υπολογιζόταν ανθρακικό αποτύπωμα από το χωράφι έως το ράφι. «Φυσικά, ήταν μια πρόκληση. Οι παραγωγοί μάς έδιναν μεν τα στοιχεία, αλλά εξέφραζαν συνεχώς την απορία γιατί γίνεται όλο αυτό. Δεν γνώριζαν ότι όλα τα στάδια της παραγωγής ελαιολάδου μπορούν να έχουν επίπτωση στο περιβάλλον», συνεχίζει ο ίδιος.

Οταν ολοκληρώθηκε ο υπολογισμός των στοιχείων και αποκαλύφθηκε το ανθρακικό αποτύπωμα του μεσσηνιακού εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου, η ΕΑΣ «κατέθεσε» τα αποτελέσματα στο διεθνές χρηματιστήριο ρύπων. Εκεί προέκυψε ότι για να αντισταθμιστεί η περιβαλλοντική «όχληση» του ελληνικού λαδιού απαιτείται η χρηματοδότηση σειράς οικολογικών δράσεων σε αναπτυσσόμενες χώρες. Κάπως έτσι η «χάρη» της ΕΑΣ Μεσσηνίας έφτασε ώς την Κίνα και την Αφρική, ενώ το ελαιόλαδό μας απέκτησε το σήμα του «κλιματικά ουδέτερου». «Στο εξωτερικό, το γεγονός εκτιμήθηκε ιδιαίτερα» λέει ο κ. Λύρης. «Ιδίως στην Ολλανδία, οι εξαγωγές πήραν την ανιούσα, αφού εκεί ο κόσμος εκτιμά τέτοιου είδους κινήσεις. Αντίθετα, στη χώρα μας χρειάστηκε μεγάλη προσπάθεια έως ότου γίνει αντιληπτό τι σημαίνει «κλιματικά ουδέτερο ελαιόλαδο». Δεν φανταζόμουν ότι επικρατούσε τόση άγνοια γύρω από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της παραγωγής. Μετά μια σειρά δράσεων προώθησης, πάντως, φαίνεται ότι αλλάζει το κλίμα».

Σημειώνεται ότι εκτός από την καταγραφή των ρύπων, στόχος της ενέργειας ήταν και το σταδιακό «πέρασμα» της ελαιοπαραγωγής της Μεσσηνίας στο στάδιο της ολοκληρωμένης διαχείρισης, της παραγωγής δηλαδή με λελογισμένη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων. «Ευτυχώς, η καλλιέργεια ελιάς στην περιοχή μας δεν χαρακτηρίζεται από αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων και άλλων σκευασμάτων, κυρίως διότι αυτά ανεβάζουν το κόστος» εξηγεί ο διευθυντής της ΕΑΣ Μεσσηνίας. «Οι παραγωγοί λοιπόν είναι πρόθυμοι να «γυρίσουν» σε πιο φιλική προς το περιβάλλον παραγωγή και γιατί αυτό θα σημαίνει μειωμένο κόστος».

Η ομάδα ολοκληρωμένης διαχείρισης της ένωσης ήδη εκπαιδεύει τους παραγωγούς στη χρήση των σωστών μηχανημάτων και καλλιεργητικών μεθόδων που βοηθούν στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Για το έργο του υπολογισμού του ανθρακικού αποτυπώματος του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου, η ΕΑΣ Μεσσηνίας απέσπασε το Βραβείο Κλιματικής Προστασίας στα Environmental Awards 2013. Ηταν ο μόνος συνεταιριστικός φορέας που βραβεύτηκε και μπορεί να έχει το σήμα της διάκρισης στα προϊόντα του. Πρόκειται άλλωστε για το πρώτο συνεταιριστικό, κλιματικά ουδέτερο, εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο διεθνώς.

Πηγή: http://www.kala-nea.gr/archives/38917