Η ψηφιακή τεχνολογία, οδηγός για τη νέα κανονικότητα μετά τον COVID-19

Ως ανάχωμα στην πανδημία του νέου κορωνοϊού και ως οδηγός για την είσοδο της παγκόσμιας οικονομίας και κοινωνίας στη νέα κανονικότητα μετά τον COVID-19, λειτουργεί η ψηφιακή τεχνολογία. Δεν είναι τυχαίο ότι πλέον εκτιμάται ότι το ψηφιακό οικοσύστημα μπορεί να παράξει έως το 2025 έσοδα άνω των $60 τρισ., δηλαδή το 30% των συνολικών παγκόσμιων εσόδων.

Η πανδημία προκάλεσε, παγκοσμίως, την εκθετική αύξηση της χρήσης των ψηφιακών τεχνολογιών, οδηγώντας σε μια νέα κανονικότητα, που “αγκαλιάζει” τον ψηφιακό μετασχηματισμό και ανοίγει την πόρτα στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση. Κρατικός και ιδιωτικός τομέας εισήλθαν σε μια ραγδαία διαδικασία ψηφιακού μετασχηματισμού, επιταχύνοντας την ψηφιοποίησή τους. Πλέον, ψηφιακές διαδικασίες, που θα απαιτούσαν χρονικό ορίζοντα πέντε ετών, έγιναν σε λίγες εβδομάδες.

Τα παραπάνω διαπιστώνει ο Παγκόσμιος Σύνδεσμος Πληροφορικής και Υπηρεσιών Τεχνολογίας (WITSA) σε ειδικό report του με τίτλο “The Impact and Contributions of ICT During a Time of Global Crisis: Embracing Digital Technology in the New Normal”. “Η πανδημία αργά ή γρήγορα θα περάσει στην ιστορία μαζί με τις άλλες μεγάλες παγκόσμιες καταστροφές. Το μείζον θέμα είναι πώς θα ανακάμψει ο πλανήτης και ποια διδάγματα θα πάρει από την κρίση. Η βιομηχανία ψηφιακής τεχνολογίας μπορεί να υποστηρίξει την ευημερία της κοινωνίας, να οδηγήσει την οικονομική ανάπτυξη και να προωθήσει την καινοτομία, εισάγοντας τον κόσμο σε ένα νέο ψηφιακό μέλλον”, τόνισε ο Πρόεδρος του WITSA και Γενικός Διευθυντής του ΣΕΠΕ, κ. Γιάννης Σύρρος.

Ψηφιακή απάντηση στην κρίση

Αποτιμώντας τις συνέπειες της υγειονομικής κρίσης, ο WITSA επισημαίνει ότι η πανδημία έχει πλήξει καίρια την παγκόσμια οικονομία, προκαλώντας διαταραχές στην προσφορά και τη ζήτηση. Έχει, επίσης, πλήξει τις παγκόσμιες αγορές, υπονομεύοντας το διεθνές εμπόριο, ενισχύοντας τις ήδη υπάρχουσες τάσεις προστατευτισμού και εθνικισμού.

Η απάντηση σε αυτές τις συνέπειες, σε παγκόσμιο επίπεδο, ήταν, σε ένα μεγάλο βαθμό, ψηφιακή. Οι κυβερνήσεις και ο ιδιωτικός τομέας, ανά τον κόσμο, απάντησαν ψηφιακά σε πολλές προκλήσεις της πανδημίας: τόνωση του ηλεκτρονικού εμπορίου, αύξηση της χωρητικότητας των δικτύων, προσφορά διευρυμένων υπηρεσιών data με ελάχιστο ή καθόλου κόστος, μείωση ή η κατάργηση του κόστους online συναλλαγών, μείωση κόστους στις ψηφιακές πληρωμές και μεταφορές χρημάτων μέσω κινητού, βελτίωση των υπηρεσιών παράδοσης, χρήση ψηφιακών εργαλείων για τον έλεγχο της διασποράς του ιού, προώθηση υπηρεσιών e-health.

Μία από τις πιο εμφανείς συνέπειες της πανδημίας ήταν η επιτάχυνση του ηλεκτρονικού εμπορίου τόσο στο εσωτερικό των χωρών, όσο και διασυνοριακά. Η κρίση κατέστησε σαφές ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο μπορεί να είναι ένα σημαντικό εργαλείο για τους καταναλωτές. Μπορεί, επίσης, να υποστηρίξει τις μικρές επιχειρήσεις, καθιστώντας τις πιο ανταγωνιστικές και μπορεί να αποτελέσει μοχλό για την εγχώρια ανάπτυξη.

Ψηφιακό χάσμα

Στο μεταξύ, όπως αναφέρει ο WITSA, η κρίση διεύρυνε το υφιστάμενο ψηφιακό χάσμα στον πλανήτη. Ενώ πολλές από τις προκλήσεις υπήρχαν και πριν από την πανδημία, η κρίση υπογράμμισε την αυξημένη ανάγκη για κυβερνητική δράση για την υλοποίηση ψηφιακών μεταρρυθμίσεων. Οι βασικές προκλήσεις συνδέονται με τη συνδεσιμότητα, την οικονομική ένταξη των πολιτών στο ψηφιακό περιβάλλον, τις ψηφιακές δεξιότητες, την προστασία των καταναλωτών, το απόρρητο και την ψηφιακή ασφάλεια.

Με τη συνδεσιμότητα να αποτελεί πλέον προϋπόθεση για την ανταγωνιστικότητα, οι λιγότερο “ώριμες” ψηφιακά χώρες είναι απαραίτητο να επανεξετάσουν τις νομικές και κανονιστικές λειτουργίες, που επηρεάζουν αρνητικά την ψηφιοποίηση. “Η ενίσχυση των online αγορών παγκοσμίως υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη να διασφαλιστεί ότι όλες οι χώρες μπορούν να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες, που προσφέρει η ψηφιοποίηση”, σημειώνει ο Σύνδεσμος.

Εξ αποστάσεως εργασία

Λόγω του COVID-19, ο επιχειρηματικός κόσμος δεν είχε άλλη επιλογή από το να επανεξετάσει παραδοσιακές στρατηγικές, για να ξεπεράσει την κρίση. Οι περισσότερες επιχειρήσεις ήταν απρόθυμες να στραφούν σε τεχνολογίες απομακρυσμένης εργασίας. Πλέον, τα γραφειοκρατικά εμπόδια για την εξ αποστάσεως εργασία έχουν εξαλειφθεί με ταχύτητα ρεκόρ.

Εξάλλου, η απαγόρευση των μετακινήσεων περιόρισε την εμβέλεια των επιχειρήσεων στην ξένη αγορά, γεγονός που με τη σειρά του αύξησε την υιοθέτηση λογισμικού τηλεδιασκέψεων. Ταυτόχρονα και οι ίδιες οι κυβερνήσεις υιοθέτησαν λύσεις τηλεδιάσκεψης. Δεν είναι τυχαίο ότι, από κοινού, Microsoft, Zoom, Google Meet και Cisco WebEx έχουν πλέον πάνω από 300 εκατομμύρια χρήστες.

“Μπορεί η εξ αποστάσεως εργασία να επιβλήθηκε ως λύση ανάγκης κατά την πανδημία, ωστόσο, φαίνεται ότι ήρθε για να μείνει. Οι εταιρείες σε όλο τον κόσμο θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν την απομακρυσμένη εργασία και μετά την ολοκλήρωση αυτής της κρίσης”, αναφέρει το report του WITSA.

Προκλήσεις για τις ΜμΕ

Στη διάρκεια της πανδημίας, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποδείχθηκαν πιο ευάλωτες από τις μεγάλες εταιρείες. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ, ο αντίκτυπος του COVID-19 στις ΜμΕ ήταν πολύ πιο έντονος: περισσότερες από τις μισές ΜΜΕ αντιμετωπίζουν σοβαρές απώλειες εσόδων και το ένα τρίτο εκφράζει φόβους για αναστολή λειτουργίας στο εγγύς μέλλον.

Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο, κυβερνητικές παρεμβάσεις, που μπορούν να βοηθήσουν τις ΜμΕ στον δρόμο για την ανάκαμψη, περιλαμβάνουν: επέκταση ή απλούστευση της παροχής εγγυήσεων δανείου, ώστε να μπορούν να επεκτείνουν τον δανεισμό τους, άμεσο δανεισμός μέσω του Δημοσίου, παροχή επιχορηγήσεων και επιδοτήσεων, χρήση μη τραπεζικής χρηματοδοτικής στήριξης, θέσπιση διαρθρωτικών πολιτικών, ώστε να υιοθετήσουν νέες μεθόδους, όπως η τηλεργασία, στήριξη για ενίσχυση των ηλεκτρονικών καναλιών πωλήσεων.

e-Government

Η κρίση του COVID-19 προκάλεσε την - ταχύτερη στην ιστορία - ψηφιοποίηση του Δημόσιου τομέα και επιτάχυνε την υιοθέτηση ψηφιακών λύσεων στη δημόσια διοίκηση και διακυβέρνηση. Χώρες, που είχαν αγκαλιάσει έγκαιρα τον ψηφιακό μετασχηματισμό, απέδωσαν καλύτερα στην κρίση από τους ψηφιακούς ουραγούς.

Η Εσθονία, μια από τις πιο προηγμένες χώρες όσον αφορά τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, μπόρεσε να προσφέρει γρήγορα οφέλη ακόμη και στους πιο αποκλεισμένους πολίτες. Άλλο success story e-Government, που λειτούργησε προς όφελος των πολιτών στην περίοδο της πανδημίας, αποτελεί η Ταϊβάν.

e-Health

Ένας από τους τομείς, όπου οι ΤΠΕ παρείχαν τη μεγαλύτερη στήριξη στη διάρκεια της πανδημίας, είναι η υγειονομική περίθαλψη, με την ψηφιακή υγεία να καθίσταται απαραίτητη και τον COVID-19 να δίνει ώθηση στα κράτη να επιταχύνουν την υιοθέτηση του e-Health. Οι ψηφιακές τεχνολογίες αξιοποιούνται για να υποστηρίξουν την ανταπόκριση της δημόσιας υγείας στο COVID-19 παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένης της παρακολούθησης του πληθυσμού, της αναγνώρισης των κρουσμάτων, της ανίχνευσης επαφών και της αξιολόγησης των παρεμβάσεων βάσει δεδομένων κινητικότητας.

Σύμφωνα με το περιοδικό JAMA Internal Medicine, η χρήση της τηλεϊατρικής στις ΗΠΑ αυξήθηκε 30 φορές από τον Ιανουάριο έως τον Ιούνιο του 2020. Η McKinsey προβλέπει ότι τα παγκόσμια έσοδα από την ψηφιακή υγεία (τηλεϊατρική, online φαρμακεία, φορητές συσκευές) μπορεί να ανέλθουν σε $600 δισ. το 2024 από $350 δισ. το 2019.

e-εκπαίδευση

Η πανδημία του COVID-19 είχε ως αποτέλεσμα σχολεία και πανεπιστήμια να κλείσουν, με την τηλεκπαίδευση να παίρνει στη σκυτάλη στην εκπαιδευτική διαδικασία. Τα εκπαιδευτικά ιδρύματα αξιοποίησαν τις ΤΠΕ για την εισαγωγή εναλλακτικών μεθόδων μάθησης, κρατώντας ζωντανή τη μαθησιακή διαδικασία.

e-Ψυχαγωγία

Η βιομηχανία της ψυχαγωγίας, επίσης, τέθηκε υπό ραγδαίο ψηφιακό μετασχηματισμό στη διάρκεια της πανδημίας. Στην αγορά του video on demand, παίκτες, όπως το Netflix και η Disney, έχουν προσθέσει πάνω από 30 εκατομμύρια νέους συνδρομητές το 2020.

Στη διάρκεια των lockdowns, οι πολίτες παγκοσμίως αξιοποίησαν τα ψηφιακά εργαλεία στην προσπάθεια να βρουν νέους τρόπους ψυχαγωγίας κατ’ οίκον. Έτσι, αναδύθηκαν νέες τάσεις ψυχαγωγίας, όπως οι εικονικές περιηγήσεις σε μουσεία και τουριστικούς προορισμούς, οι εικονικές δραστηριότητες φυσικής κατάστασης (όπως διαδικτυακές προπονήσεις, εικονικοί μαραθώνιοι), οι διαδικτυακές συναυλίες, τα online μαθήματα, τα τυχερά παιχνίδια και τα online μαθήματα γιόγκα.

Συστάσεις πολιτικής

Σήμερα, πιο έντονα από ποτέ άλλοτε στην ιστορία, κράτος και επιχειρήσεις είναι απαραίτητο να επιταχύνουν την υιοθέτηση του ψηφιακού μετασχηματισμού και να διευρύνουν τις ψηφιακές επενδύσεις. “Είναι επιτακτική ανάγκη οι κυβερνητικοί ηγέτες, σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, να αγκαλιάσουν τη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών. Οι ΤΠΕ είναι απαραίτητο να αποτελέσουν τον πυρήνα όλων των αποφάσεων, που λαμβάνονται από κυβερνητικούς ηγέτες”, αναφέρει ο WITSA.