Το τοξόπλασμα συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου του εγκεφάλου

Η μόλυνση από τοξόπλασμα (Toxoplasma gondii), ένα παράσιτο το οποίο αναπαράγεται μόνο στο πεπτικό σύστημα της γάτας και μεταδίδεται στον άνθρωπο κυρίως από το ωμό κρέας, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του εγκεφάλου, σύμφωνα με νέα μελέτη.

Οι ερευνητές ανακάλυψαν μια σχέση μεταξύ της παρουσίας αντισωμάτων T. gondii στο αίμα των ανθρώπων, υποδεικνύοντας προηγούμενη έκθεση στο παράσιτο, και την ανάπτυξη γλοιώματος, του πιο συνηθισμένου τύπου καρκίνου του εγκεφάλου, αρκετά χρόνια αργότερα.

Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν τη Δευτέρα 11 Ιανουαρίου στο «International Journal of Cancer», υποδηλώνουν ότι τα άτομα με υψηλότερη έκθεση στο παράσιτο είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν γλοίωμα, αναφέρει η επιδημιολόγος, καρκινολόγος και συν-συγγραφέας της μελέτης Anna Coghill, από το Κέντρο Καρκίνου του Moffitt στην Φλόριντα.

Ωστόσο, η επιστήμονας προειδοποίησε ότι τα τρέχοντα ευρήματα «θα πρέπει να αναπαραχθούν σε μια μεγαλύτερη και πιο ετερόκλητη ομάδα ατόμων» και ότι ο συνολικός κίνδυνος εμφάνισης γλοιώματος κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου, παραμένει χαμηλός. Επιπλέον, η τρέχουσα μελέτη δεν μπορεί να αποδείξει μια σχέση αιτίου-αποτελέσματος.

«Αυτό δεν σημαίνει ότι το τοξόπλασμα προκαλεί γλοίωμα σε όλες τις περιπτώσεις», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης James Hodge, επιδημιολόγος στην Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου στην Ατλάντα. «Μερικά άτομα με γλοίωμα δεν έχουν αντισώματα T. gondii και το αντίστροφο».

Παράσιτο στον εγκέφαλο

Το T. gondii μολύνει τα περισσότερα θερμόαιμα ζώα, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων. Ωστόσο, αναπαράγεται μόνο στις γάτες. Το παράσιτο, το οποίο μπορεί να μολύνει τον εγκέφαλο, κάνει τα μολυσμένα τρωκτικά λιγότερο επιφυλακτικά στις γάτες, διευκολύνοντας τη δική του αναπαραγωγή.

Ο άνθρωπος μπορεί να εκτεθεί στο παράσιτο που βρίσκεται στα περιττώματα της γάτας η οποία έχει μολυνθεί ή μέσω της κατάποσης ωμού ή μισοψημένου κρέατος από άλλο μολυσμένο ζώο. Η λοίμωξη από το T. gondii, γνωστή ως τοξοπλάσμωση, είναι συχνή και προσβάλλει περίπου 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.

Τα περισσότερα άτομα με λοίμωξη δεν έχουν συμπτώματα, επειδή το ανοσοποιητικό τους σύστημα ελέγχει το παράσιτο, αλλά σε σπάνιες περιπτώσεις, το τοξόπλασμα μπορεί να προκαλέσει σοβαρά συμπτώματα, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας όρασης, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC).

Το γλοίωμα είναι ένας θανατηφόρος καρκίνος και το γλοιοβλάστωμα είναι ο πιο θανατηφόρος τύπος του. Το εκτιμώμενο ποσοστό επιβίωσης ασθενούς με γλοιοβλάστωμα είναι μόλις 6% σε άτομα ηλικίας 55 ετών και άνω, σε σύγκριση με εκείνο του γενικού πληθυσμού που δεν έχει καρκίνο. Σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου, περισσότερο κίνδυνο αντιμετωπίζουν οι λευκοί, ψηλοί και ηλικιωμένοι άντρες.

Για να εξετάσουν την επίδραση της έκθεσης του T. gondii στον κίνδυνο εμφάνισης γλοιώματος, οι ερευνητές αναζήτησαν αντισώματα στο παράσιτο σε δείγματα αίματος ατόμων με γλοίωμα (τα δείγματα συλλέχθηκαν αρκετά χρόνια πριν από τη διάγνωσή τους) καθώς και μια ομάδα ελέγχου που δεν είχε καρκίνο.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δείγματα αίματος και δεδομένα από συμμετέχοντες σε δύο προηγούμενες μελέτες: της Αμερικανικής Εταιρείας Καρκίνου (CPSII-NC) και του Νορβηγικού Μητρώου Καρκίνου (Janus).

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες με γλοίωμα ήταν πιο πιθανό να έχουν αντισώματα στο T. Gondii συγκριτικά με την άλλη ομάδα. Επιπλέον, σε συμμετέχοντες στη μελέτη Janus, ο κίνδυνος γλοιοβλαστώματος αυξήθηκε με τα επίπεδα αντισωμάτων T. gondii, πράγμα που σημαίνει ότι όσο υψηλότερα ήταν τα επίπεδα των αντισωμάτων τους, τόσο μεγαλύτερος ήταν ο κίνδυνος. Ωστόσο, η σχέση μεταξύ της έκθεσης σε τοξόπλασμα και του κινδύνου γλοιώματος δεν ήταν στατιστικά σημαντική για κάθε μεμονωμένο αντίσωμα που εξετάστηκε και για κάθε τύπο γλοιώματος.

Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που ανακαλύπτει μια σχέση μεταξύ της έκθεσης του T. gondii και της ανάπτυξης γλοιώματος. Ο προσδιορισμός του T. gondii ως παράγοντα κινδύνου για εμφάνιση γλοιώματος θα μπορούσε να έχει πρακτικές επιπτώσεις. Ενώ οι περισσότεροι παράγοντες κινδύνου εμφάνισής του δεν μπορούν να αποφευχθούν, η έκθεση σε παράσιτα, μπορεί. Εάν και άλλες μελέτες επιβεβαιώσουν αυτά τα ευρήματα, «η μείωση της έκθεσης στο παράσιτο θα βοηθήσει στην πρόληψη αυτού του εξαιρετικά επιθετικού όγκου του εγκεφάλου», κατέληξαν οι επιστήμονες.

Ο Geoff Hide, παρασιτολόγος στο Πανεπιστήμιο του Σάλφορντ στο Ηνωμένο Βασίλειο, συμφώνησε ότι «κατ’ αρχήν, η μείωση της έκθεσης στο T. gondii πιθανώς να αποτρέψει κάποια γλοιώματα, ίσως επειδή το ανοσοποιητικό σύστημα θα είναι λιγότερο επιβαρυμένο.

«Αυτή η μελέτη υποδηλώνει μια σχέση μεταξύ της έκθεσης στο τοξόπλασμα και του αυξημένου κινδύνου γλοιώματος», δήλωσε ο Craig Horbinski, νευροπαθολόγος στη Σχολή Ιατρικής του Feinberg του Northwestern University στο Σικάγο. «Εάν υπάρχει σχέση, τότε η αποτροπή μιας τέτοιας έκθεσης μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης αυτών των συνήθως θανατηφόρων καρκίνων». Ωστόσο, τόσο ο Horbinski, που δεν συμμετείχε στην έρευνα, όσο και οι συγγραφείς της μελέτης, πιστεύουν ότι χρειάζονται περισσότερα δεδομένα για να επιβεβαιώσουν ή όχι, την σχέση μεταξύ έκθεσης στο παράσιτο και την ανάπτυξη γλοιώματος.

«Τα δεδομένα είναι ενδιαφέροντα, αλλά δεν επαρκούν για την εξαγωγή συμπερασμάτων», δήλωσε ο Horbinski. Στο μέλλον, οι ερευνητές θα πρέπει να κάνουν μελέτες σε περισσότερους πληθυσμούς, με διαφορετικές περιπτώσεις γλοιώματος, δήλωσε ο Horbinski.