Γενετικές βλάβες σε έμβρυα που τροποποιήθηκαν με CRISPR

Aμερικανικό πείραμα που είχε στόχο τη διόρθωση γενετικών ασθενειών σε ανθρώπινα έμβρυα δείχνει ότι η επαναστατική τεχνική CRISPR έχει συχνά σοβαρές ανεπιθύμητες παρενέργειες –μια διαπίστωση που δικαιώνει όσους επιστήμονες θεωρούν πρόωρη την αξιοποίησή της στον άνθρωπο.

Στις περισσότερες από τις μισές προσπάθειες, η γονιδιακή επεξεργασία των εμβρύων προκάλεσε μη αναμενόμενες μεταβολές, όπως η απώλεια ενός ολόκληρου χρωμοσώματος ή μεγάλων τμημάτων του.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την τεχνική CRISPR (προφέρεται «κρίσπερ»), η οποία εφαρμόστηκε το 2018 από έναν Κινέζο επιστήμονα για τη δημιουργία των πρώτων μωρών «κατά παραγγελία». Ο Κινέζος ερευνητής κατέληξε στη φυλακή και έγινε στόχος διεθνών επικρίσεων, καθώς το μεγαλύτερο μέρος της επιστημονικής κοινότητας θεωρεί πρόωρη τη χρήση του CRISPR για την τροποποίηση εμβρύων.

Πάντως το CRISPR αξιοποιείται ήδη σε μια πληθώρα υποσχόμενων εφαρμογών, όπως την ανάπτυξη νέων καλλιεργειών και την εκτροφή ζώων υψηλής παραγωγικότητας. Η ανακάλυψή του τιμήθηκε φέτος με το Νόμπελ Χημείας.

Η τεχνική μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί σε γενετικές θεραπείες. Ωστόσο η χρήση της σε ανθρώπινα σπερματοζωάρια, ωάρια ή έμβρυα παραμένει αμφιλεγόμενη, καθώς οι γενετικές αλλαγές κληροδοτούνται στις επόμενες γενιές, χωρίς να είναι πλήρως γνωστές όλες οι πιθανές παρενέργειες.

«Αν τα αποτελέσματά μας ήταν γνωστά πριν από δύο χρόνια, αμφιβάλλω αν θα την είχε εφαρμόσει κανείς» σε έμβρυα, δήλωσε στο Associated Press ο Ντίτερ Ίγκλαϊ, επικεφαλής της νέας μελέτης στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.