Διεθνής διάκριση για το ΑΠΘ σε διαγωνισμό βιοϊατρικής

Ομάδες από όλο τον κόσμο συμμετείχαν στον δεύτερο διαγωνισμό BioASQ που είχε στόχο την εξοικείωση με την ιδέα των μηχανών που είναι ικανές να απαντούν σε ερωτήσεις σχετικές με τη Βιοϊατρική. Ο διαγωνισμός διοργανώθηκε στο πλαίσιο του ομώνυμου έργου που συντονίζουν ερευνητές του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος και αφορά στην ανάπτυξη έξυπνων τεχνολογιών πληροφορικής για πιο γρήγορη και αποτελεσματική διαχείριση, ανάκτηση και αξιοποίηση δεδομένων στον τομέα των βιοϊατρικών επιστημών.

Στον δεύτερο διαγωνισμό BioASQ συνεχίστηκαν τα εντυπωσιακά επιτεύγματα του πρώτου, αναπτύσσοντας ακόμη πιο σύγχρονα συστήματα πληροφορικής, τα οποία εξασφαλίζουν ότι οι επιστήμονες του μέλλοντος θα μπορούν, κάνοντας ερωτήσεις σε φυσική γλώσσα, να λαμβάνουν εξειδικευμένες απαντήσεις πάνω στο ακριβές αντικείμενο που τους ενδιαφέρει. Αξίζει να σημειωθεί ότι στον διαγωνισμό διακρίθηκε η ομάδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, η οποία συμμετείχε σε συνεργασία με την εταιρεία atypon.com.

Καθημερινά, δημοσιεύονται πάνω από 3.000 νέα επιστημονικά άρθρα σε βιοϊατρικά περιοδικά παγκοσμίως, ένας αριθμός που αντιστοιχεί σε δυο άρθρα το λεπτό. Σε αυτή την πληθώρα νέας πληροφορίας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και η πρόοδος στις επιστήμες της υγείας, που έχει βελτιώσει την ποιότητα της ζωής και έχει αυξήσει τη διάρκειά της. Η διαχείριση, όμως, και η αξιοποίηση αυτού του πλούτου γνώσης από γιατρούς και άλλους επιστήμονες, συναντά μεγάλες προκλήσεις, όπως η έγκαιρη και βέλτιστη χρήση της διαθέσιμης πληροφορίας για την εξέλιξη της επιστήμης και το όφελος των πολιτών.

Σε αυτή την πρόκληση έρχεται να προτείνει λύση το ευρωπαϊκό έργο BioASQ με μία σειρά διαγωνισμών που έχει στόχο να μας εξοικειώσει με την ιδέα των μηχανών που είναι ικανές να απαντούν σε ερωτήσεις σχετικές με τη Βιοϊατρική. Ο δεύτερος διαγωνισμός BioASQ ξεκίνησε τον Φεβρουάριο 2013 καλώντας ερευνητικές ομάδες να συμμετέχουν με τεχνολογίες αιχμής, οι οποίες θα βοηθήσουν στην εξέλιξη της τεχνολογίας σε δύο βασικά πεδία (αυτόματη επισημείωση κειμένων σε μεγάλη κλίμακα και αυτόματη απάντηση ερωτήσεων).

Σημαντικό πλεονέκτημα αυτών των συστημάτων ερωταπαντήσεων είναι ότι οι ερωτήσεις των ειδικών θα μπορούν να διατυπώνονται σε φυσική γλώσσα, όπως ακριβώς οι ίδιοι θα απευθύνονταν σε ένα συνάδελφο.
Σε πρώτο στάδιο, οι διαγωνιζόμενοι αναπτύσσουν συστήματα πληροφορικής, τα οποία μπορούν να κατηγοριοποιούν αυτόματα τα επιστημονικά άρθρα ανάλογα με τις κύριες έννοιες που αυτά πραγματεύονται.

Σε δεύτερο στάδιο, οι διαγωνιζόμενοι καλούνται να αναπτύξουν τεχνολογίες, οι οποίες αναγνωρίζουν και συγκεντρώνουν μόνο την εξειδικευμένη πληροφορία που απαντά στην ερώτηση του χρήστη επιστήμονα και την παρουσιάζουν είτε υπό τη μορφή αποκομμάτων δημοσιεύσεων είτε ακόμα και υπό τη μορφή περίληψης.

Από τους 216 χρήστες και 142 συστήματα που ενεγράφησαν στο σύστημα αυτόματης αξιολόγησης για να συμμετάσχουν στον δεύτερο διαγωνισμό BioASQ, 28 ομάδες με 95 συστήματα υπέβαλαν προτεινόμενες λύσεις και απαντήσεις. Τα τελικά επίσημα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν σε ημερίδα για το BioASQ στο πλαίσιο του Cross Language Evaluation (CLEF), που πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο 2014 στο Sheffield (Ηνωμένο Βασίλειο). Αναλυτικότερα, τα βραβεία απονεμήθηκαν στις εξής ομάδες: Fudan University (Κίνα), NCBI (ΗΠΑ), Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Ελλάδα) σε συνεργασία με την atypon.com για την αυτόματη επισημείωση κειμένων, ενώ για την αυτόματη απάντηση ερωτήσεων διακρίθηκαν οι ομάδες Fudan University, NCBI, University of Alberta (Καναδάς), Seoul National University (Νότιος Κορέα), Toyota Technological Institute (Ιαπωνία) και Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με την atypon.com. Καλύτερη συμμετοχή ως σύνολο κρίθηκε αυτή της ομάδας NCBI.

Στην ομάδα του BioASQ συνεργάζονται ερευνητές συμπληρωματικών ειδικοτήτων από 6 οργανισμούς σε 3 χώρες: Το ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», συντονιστής του έργου, συμμετέχει με τα ινστιτούτα «Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών» και «Βιοεπιστημών και Εφαρμογών», η Γερμανική εταιρεία Transinsight GmbH, το Γαλλικό Πανεπιστήμιο Pierre et Marie Curie / Paris 6 και το τμήμα Πληροφορικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Επιπλέον, ειδήμονες στον τομέα της βιοϊατρικής από πολλές χώρες συνδράμουν στη δημιουργία των δεδομένων αξιολόγησης και ένα πλήθος διακεκριμένων επιστημόνων από όλο τον κόσμο συμμετέχουν στη συμβουλευτική επιτροπή του έργου.

To BioASQ ξεκίνησε τον Οκτώβριο 2012 και χρηματοδοτήθηκε για δύο χρόνια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο διαγωνισμός BioASQ συνεχίζεται με τρίτο γύρο, ο οποίος ξεκινάει στις 2 Φεβρουαρίου 2015. Τα αποτελέσματα του έργου (συμπεριλαμβανομένων συστημάτων, δεδομένων και δημοσιεύσεων) είναι προσβάσιμα από τη σελίδα http://bioasq.org/project/showcase

Πηγή: http://www.ellinikes-diakriseis.gr/?p=3612