Είναι ΠΟΠ η καριόκα; Όχι ακόμη, αλλά οι Ξανθιώτες κάνουν τα πάντα για να γίνουν και επίσημα η πρωτεύουσα γλυκών της Ελλάδας
Είχε, στο παρελθόν, αδυναμία στον... καπνό. Ακούει φανατικά Χατζηδάκι. Λικνίζεται στους τρελούς ρυθμούς της σάμπας και του καρναβαλιού. Και ταξιδεύει μόνο με… Skoda. Πάνω από όλα, όμως, η Ξάνθη είναι μια πόλη… γλυκατζού, με παράδοση. Την έχουμε μάθει από τα λαχταριστά της σιροπιαστά, από τις κρέμες και τα αναρίθμητα τυλιχτά της, που μπορεί να βρει κανείς στα πολλά ζαχαροπλαστεία μέσα στα στενά σοκάκια του ιστορικού της κέντρου. Κυρίως όμως, τη γνωρίζουμε από τη φημισμένη Καριόκα της. Αυτό το μοναδικό γλύκισμα, σήμα κατατεθέν για την πόλη, που πήρε το όνομά του από τους κατοίκους του Ρίο Ντε Τζανέιρο. Τους Cariokas.
Η πατρότητα της παρασκευής, αλλά κι η ονοματοδοσία της καριόκας, που πλησιάζει πλέον τα 90 χρόνια ζωής, στη γαστρονομική ιστορία του τόπου, ανήκουν στον αείμνηστο Γιώργο Παπαπαρασκευά. Τον ιδρυτή του γνωστού παραδοσιακού ζαχαροπλαστείου της Ξάνθης, ο οποίος την επινόησε κάπου κοντά στο 1926, χρησιμοποιώντας άριστα υλικά σε μια μυστική –ως προς την ακρίβειά της- αναλογία, που θέλει περί το 1/3 του χαρμανιού να αποτελείται από πρώτης ποιότητας καρύδι και τα υπόλοιπα 2/3 από τα άλλα υλικά. Μια συνταγή που περνά, από γενιά σε γενιά μέχρι και σήμερα και έμελλε να συνδέσει αυτόν τον πρωτοπόρο καλλιτέχνη της ζαχαροπλαστικής με την ιστορία και την παράδοση της ακριτικής πόλης. Δεν είναι, μάλιστα, λίγοι εκείνοι που επιμένουν ότι ο Γιώργος Παπαπαρασκευάς θα έπρεπε ήδη να έχει τιμηθεί από τη γενέτειρά του, για την προσφορά του στην πόλη μέσω της καριόκας.
«Δεν υπάρχει περίπτωση να έρθει κάποιος ως επισκέπτης στην Ξάνθη και να μην αγοράσει καριόκες. Και ξέρετε, αν τη δοκιμάσεις μια φορά, κολλάς», επισημαίνει στο WE ο κ. Στέλιος Αρσενίου, ένας από τους πιο παλιούς και παραδοσιακούς ζαχαροπλάστες της πόλης, που φτιάχνει γλυκά και καριόκες από το 1968. Όπως λέει χαρακτηριστικά, «καθημερινά, αλλά πολύ περισσότερο τώρα στις γιορτές, οι εταιρείες Cοurier κάνουν χρυσές δουλειές μέσα από τις αποστολές πακέτων με καριόκες σε όλη την Ελλάδα».
Σύμφωνα με το συνομιλητή μας, τα δεκάδες εργαστήρια, ζαχαροπλαστεία και οι φούρνοι που λειτουργούν σήμερα στη Ξάνθη, παράγουν, κατά προσέγγιση, ετησίως, περίπου 200 τόνους καριόκας! Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι στην αγορά –εγχώρια και ξένες, καθώς είναι και οι αποστολές στο εξωτερικό- καταναλώνονται, κάθε χρόνο, γύρω στα 56 εκατομμύρια τεμάχια καριόκας, αφού σε κάθε κιλό αντιστοιχούν γύρω στα 25 - 28 κομμάτια προϊόντος.
Ούτε λίγο, ούτε πολύ δηλαδή για να παραχθεί αυτός ο όγκος παραγωγής, απαιτούνται περί τους 70 τόνους, ρευστή, λαχταριστή, γλυκόπικρη, αυθεντική σοκολάτα γάλακτος και κουβερτούρα, ένα… βουνό από σχεδόν 70 τόνους τραγανά καρύδια, πλούσια σε έλαια και αρώματα, άλλοι περίπου 40-50 τόνοι, αφράτο παντεσπάνι, υψηλής ποιότητας, που θα το ζήλευε και η …Μαρία Αντουανέτα και, μέσες – άκρες, 15 τόνους φρέσκο βούτυρο. Και, φυσικά, και κάποιοι διόλου ευκαταφρόνητοι όγκοι ευωδιαστής βανίλιας, που συμβάλει στο προϊόν πέρα από τη γεύση και με αυτό το ξεχωριστό της άρωμα.
Μιλάμε, στην πραγματικότητα, για μια «βαριά» βιομηχανία που έχει στηθεί γύρω από την καριόκα, με μεγάλη σημασία για την οικονομία, την κοινωνία και την παράδοση του τόπου. Οι φορείς της πόλης και όλοι όσοι άλλοι εμπλέκονται με το κύκλωμα της παρασκευής και διάθεσης της, το έχουν αξιολογήσει στη σωστή του διάσταση και για αυτό έχουν αρχίσει να σκέφτονται τρόπους για να την πάνε αυτή τη βιομηχανία ένα βήμα πιο μπροστά. Το project, μάλιστα, στην κορύφωσή του, αν όλα πάνε σύμφωνα με το πλάνο, θα συνδεθεί, σε επίπεδο επικοινωνιακό, και με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο στη Βραζιλία.
Προς πιστοποίηση της καριόκας κατά ΠΓΕ
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά. Προ περίπου ενός μηνός το εμπορικό και βιομηχανικό επιμελητήριο του νομού, υιοθετώντας μια ιδέα που έχει πρωτο-διατυπώσει ο Στέλιος Αρσενίου για να εξελιχθεί η καριόκα σε brand name της Ξάνθης, προσκάλεσε σε σύσκεψη όλους τους ενδιαφερόμενους και έθεσε στη γραμμή εκκίνησης τη διαδικασία διερεύνησης της δυνατότητας πιστοποίησης του γλυκίσματος.
Απότοκο του… «brain storming» που υπήρξε, ήταν να ανατεθεί σε ειδικούς επιστήμονες και ειδήμονες της επικοινωνίας να συγκεντρώσουν, σε πρώτη φάση, όλα τα στοιχεία και τις προδιαγραφές που είναι απαραίτητες ώστε να γίνει η πιστοποίηση ως προϊόν γεωγραφικής ένδειξης. Σε δεύτερη συνάντηση δε, που ορίστηκε να συγκληθεί στις 20 Ιανουαρίου, θα γίνει επαναξιολόγηση της κατάστασης και εφόσον υπάρξει συμφωνία, θα δρομολογηθούν τα επόμενα βήματα για την υποβολή του τελικού φακέλου. Αρχικά στις ελληνικές αρχές και σε δεύτερο επίπεδο στις ευρωπαϊκές.
«Είμαστε ακόμη στην αρχή και δεν μας αρέσει να λέμε πράγματα που μπορεί να είναι μεν εφικτά, αλλά δεν εξαρτώνται απολύτως από εμάς. Εκτιμώ, πάντως, ότι θα το κερδίσουμε αυτό το στοίχημα, επειδή γνωρίζω την αξία του προϊόντος και βλέπω πώς αντιδρούν οι Έλληνες και οι ξένοι, που έρχονται ως επισκέπτες στην πόλης μας, όταν το δοκιμάζουν», τονίζει στο WE ο πρόεδρος του ΕΒΕ Ξάνθης κ. Στέλιος Μωραϊτης, ο οποίος εκτιμά ότι με την πιστοποίηση του προϊόντος, «η καριόκα μπορεί να γίνει ένα σύμβολο της Ξάνθης για την ευρωπαϊκή και γιατί όχι και για την παγκόσμια αγορά, που θα συμπαρασύρει και τα άλλα μοναδικά γλυκά που παρασκευάζονται τοπικά, όπως το σαραγλί, ο μπακλαβάς, το καταϊφι, τα πουράκια και τόσα άλλα».
Κλειδί οι αυστηρές προδιαγραφές
Στο αυτό το «ταξίδι», που ξεκινά η καριόκα για την πιστοποίησή της –και που αν όλα πάνε καλά, αναμένεται να διαρκέσει περίπου 1,5 χρόνια- έχει συνταχθεί και το ζαχαροπλαστείο Παπαπαρασκευά, του πρωτομάστορα της καριόκας. Οι επίγονοί του, ωστόσο, δρώντας και ως θεματοφύλακες, θέτουν ως απαράβατο όρο, ότι θα διασφαλιστεί πως δεν θα τεθεί σε κίνδυνο η ποιότητα και η φήμη του προϊόντος. Κλειδί είναι οι προδιαγραφές.
«Η πρωτοβουλία είναι ακόμη στα σπάργανα και συμμετέχουμε και εμείς. Όλα, όμως, θα κριθούν στις 20 Ιανουαρίου, στη συνάντηση που θα βάλουμε τις προϋποθέσεις. Εκεί θα ξεκαθαρίσει αν θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε το όλο εγχείρημα ή θα εγείρουμε ενστάσεις. Διότι το ζητούμενο είναι να υποβληθεί ένας σωστός φάκελος, να προβλεφθούν standards και για την ποιότητα και για τη διαδικασία παραγωγής και να μπορεί να αποδεικνύεται αυτό» επισημαίνει η Έφη Αρσένη, εκπρόσωπος της Ζαχαροπλαστεία Παπαπαρασκευά. Και για να γίνει σαφής εξηγεί ότι αν δεν προσδιοριστεί ρητώς ότι κανείς από τους παραγωγούς δεν θα μπορεί να παίζει με τα συστατικά και για παράδειγμα να χρησιμοποιεί απομίμηση σοκολάτας, ή λιγότερο καρύδι στο μείγμα «εμείς θα αποχωρήσουμε».
Οι φόβοι για τον ενδεχόμενο κίνδυνο υποβάθμιση της ποιότητας του προϊόντος, δεν είναι αδικαιολόγητοι, καθώς σήμερα λειτουργούν (και στη Ξάνθη) κάποια εργαστήρια, τα οποία παρασκευάζουν καριόκα ή τύπου καριόκας που να μπορούν να τη διαθέτουν με κόστος 5 ή 7 ευρώ το κιλό. «Εμείς πουλάμε την καριόκα στα 16 ευρώ το κιλό όχι γιατί θέλουμε να κερδοσκοπήσουμε, αλλά γιατί οι πρώτες ύλες ανεβάζουν το κόστος. Χρησιμοποιούμε μόνο αυθεντική σοκολάτα κουβερτούρα υγείας και γάλακτος, καρύδι μόνο πεταλούδα, πρώτης ποιότητας, με τα αρώματά του και με τη φρεσκάδα που χρειάζεται, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με τις υπόλοιπες πρώτες ύλες», αναφέρει η κ. Αρσένη.
Το καταναλωτικό κοινό αναγνωρίζει την προσήλωση αυτή της επιχείρησης στην ποιότητα και σε ό,τι αφορά ειδικά στο θέμα της καριόκας, ο Παπαπαρασκευάς αποτελεί την πρώτη επιλογή προτίμησης. Σύμφωνα με τα στοιχεία που μας παραχωρήθηκαν, σε μια τυπική εβδομάδα του χρόνου, η παραγωγή κυμαίνεται γύρω στα 500-600 κιλά καριόκας, ενώ σε περιόδους αιχμής, όπως είναι ο μήνας από του Αγίου Νικολάου έως και του Αη Γιαννιού, η εβδομαδιαία παραγωγή ξεπερνά ακόμη και τα 1.500 κιλά, με αποστολές σε όλη την Ελλάδα και σε πολλά σημεία του κόσμου. «Προχθές μας ζητήθηκε μια αποστολή για την Αμερική, αλλά ειδικά με τη χρήση των Cοurier το κόστος καθίσταται απαγορευτικό», μας λέει η συνομιλήτριά μας και φέρνει ως παράδειγμα μια πρόσφατη απόπειρα αποστολής 2 κιλών καριόκας στην Κωνσταντινούπολη, για την οποία ζητήθηκαν μεταφορικά 93 ευρώ!
Από την πόλη της καριόκας, στη χώρα των… Cariokas
Αν στην επικείμενη συνάντηση του Γενάρη υπάρξει τελικώς συμφωνία από όλα τα μέρη, ο σχεδιασμός για την ανάδειξη της καριόκας, ως ένα πιστοποιημένο brand name της Ξάνθης, θα αναπτυχθεί και σε ένα δεύτερο επίπεδο. Όπως μας λέει ο κ. Στ. Αρσενίου θα επιχειρηθεί να συνδεθεί επικοινωνιακά με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο, που θα διεξαχθούν το 2016 στη Βραζιλία.
«Το επίπλαστο που έχει η ελληνική γλώσσα και ο βαθύς σεβασμός των Βραζιλιάνων για την αρχαία Ελλάδα, τη φιλοσοφία και τον πολιτισμό μας, είναι μια μεγάλη δύναμη και μπορεί να μας βοηθήσει να συνδυάσουμε επικοινωνιακά την πόλη της καριόκας, με τη χώρα των καριόκας», εξηγεί ο κ. Αρσενίου και αποκαλύπτει πως προς την κατεύθυνση αυτή «μια από τις κινήσεις που σκεφτόμαστε είναι να φέρουμε στη Ξάνθη τη βασίλισσα του καρναβαλιού του Ρίο, της διοργάνωσης του 2016, για να είναι χρονικά κοντά στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βραζιλίας, που είναι ένα γεγονός με παγκόσμια εμβέλεια». Επίσης, το σχέδιο, αν και σε πρωτόλειο ακόμη στάδιο, προβλέπει δράσεις όπως να μοιραστούν καριόκες στη διάρκεια του καρναβαλιού της βραζιλιάνικης μεγαλούπολης και παράλληλα να αξιοποιηθούν, για τις επικοινωνιακές ανάγκες του εγχειρήματος και γνωστές προσωπικότητες του καλλιτεχνικού στερεώματος που συνδέονται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο με τη Ξάνθη. «Από έμψυχο υλικό έχουμε. Το καλύτερο όλων των εποχών. Αλεξάνδρα Λαζαρίδου, αδελφές Μαγγίρα, αδελφές Βουγιουκλή, Βασίλης Τοροσίδης, Γρηγόρης Βαλτινός, Σάββας Παραστατίδης, ακόμη και ο Τομ Χάνκς που είναι γαμπρός στη Ξάνθη. Όποιος χρειαστεί νομίζω πως δεν θα αρνηθεί να βοηθήσει» αναφέρει ο κ. Αρσενίου και καταλήγει: «Αν αυτό το εγχείρημα πάρει σάρκα και οστά, η πόλη μας θα γίνει γνωστή σε όλο τον κόσμο με μια απλή διαδικασία, μέσω του συνειρμού της ελληνικής γλώσσας για τους καριόκας και μαζί με την καριόκα, θα τραβήξει και τα υπόλοιπα γλυκά της πόλης». Όσο για το αν σκέφτεται το ενδεχόμενο κάποιοι να σπεύσουν να λοιδορήσουν την προσπάθεια, ο κ. Αρσενίου δεν ανησυχεί. «Ίσα – ίσα, πιστεύω ότι θα βρούμε και μιμητές. Εκεί που φτάσαμε ως χώρα, ο καθένας πρέπει να επιστρατεύσει ότι μπορεί για να αλλάξουμε τα δεδομένα».
Σχετικός σύνδεσμος: news247.gr
