Στο 60,3% το ποσοστό των επιχειρήσεων που καινοτομούν στην Ελλάδα

Στο 60,3% ανήλθε το ποσοστό των καινοτόμων επιχειρήσεων στην Ελλάδα για την περίοδο 2016-2018, παρουσιάζοντας άνοδο κατά 2,6 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με την περίοδο 2014-2016, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία για την καινοτομία στις ελληνικές επιχειρήσεις, τα οποία δημοσίευσε το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης & Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ).

Πρόκειται για τα στατιστικά στοιχεία που αποστέλλονται από το ΕΚΤ στη Eurostat στο πλαίσιο της επίσημης πανευρωπαϊκής έρευνας για την καινοτομία και τις καινοτομικές δραστηριότητες των επιχειρήσεων στην ΕΕ (CIS - Community Innovation Survey). Στην Ελλάδα, η έρευνα περιλαμβάνει 12.213 επιχειρήσεις, με 10 απασχολούμενους και άνω, σε διάφορους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας.

Η δημοσίευση των δεικτών εντάσσεται στο πλαίσιο της τακτικής παραγωγής των επίσημων στατιστικών για την Έρευνα, Ανάπτυξη και Καινοτομία στην Ελλάδα, που πραγματοποιεί το ΕΚΤ, ως φορέας και εθνική αρχή του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος, με τη συνεργασία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.

Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα της έρευνας, στην Ελλάδα την περίοδο 2016-2018, το 60,3% των επιχειρήσεων καινοτομούν, είτε στα προϊόντα τους είτε στις επιχειρησιακές τους διαδικασίες. Το ποσοστό αυτό των καινοτόμων επιχειρήσεων παρουσιάζει ανοδική πορεία τα τελευταία έτη. Την περίοδο 2016-2018 είναι αυξημένο κατά 2,6 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη περίοδο 2014-2016 και κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με την πρώτη περίοδο αναφοράς 2010-2012.

Η βελτίωση των επιδόσεων των ελληνικών επιχειρήσεων ως προς την καινοτομία αφορά τόσο τη Βιομηχανία όσο και τις Υπηρεσίες. Στον τομέα της Βιομηχανίας, το ποσοστό καινοτόμων επιχειρήσεων την περίοδο 2016-2018 ανέρχεται σε 62,3%, σε σχέση με 59,5% την περίοδο 2014-2016, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2,8 ποσοστιαίες μονάδες. Το υψηλότερο ποσοστό καινοτόμων επιχειρήσεων (62,9%) καταγράφεται στον πολυπληθή κλάδο της Μεταποίησης.

Στον τομέα των Υπηρεσιών το ποσοστό καινοτόμων επιχειρήσεων την περίοδο 2016-2018 ανέρχεται σε 58,9%, σε σχέση με 56,5% την περίοδο 2014-2016, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2,4 ποσοστιαίες μονάδες. Το υψηλότερο ποσοστό καινοτόμων επιχειρήσεων (67,1%) καταγράφεται στον κλάδο «Ενημέρωση και επικοινωνία», τον κατεξοχήν κλάδο των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών.

Όσον αφορά το ποσοστό (%) καινοτόμων επιχειρήσεων ανά τάξη μεγέθους επιχείρησης, αυτό αυξάνεται με την αύξηση του μεγέθους της επιχείρησης. Συγκεκριμένα, για την περίοδο 2016-2018 ανέρχεται στο 58,0% στις επιχειρήσεις με 10-49 απασχολουμένους, στο 70,4% στις επιχειρήσεις με 50-249 απασχολουμένους και στο 87,3% στις επιχειρήσεις με 250 και πλέον απασχολουμένους. Σημειώνεται ότι την περίοδο 2016-2018 και σε σχέση με την προηγούμενη τριετία 2014-2016, καταγράφεται αύξηση του ποσοστού καινοτόμων επιχειρήσεων σε όλες τις τάξεις μεγέθους.

Ιδιαίτερα σημαντική είναι η αύξηση στην καινοτομία προϊόντων. Την περίοδο 2016-2018, το ποσοστό επιχειρήσεων στην Ελλάδα με καινοτομίες προϊόντων ανέρχεται σε 42,5%, σε σχέση με 30,7% την περίοδο 2014-2016, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 11,8 ποσοστιαίες μονάδες. Σε σχέση με την πρώτη περίοδο αναφοράς 2010-2012, το ποσοστό αυτό είναι υπερδιπλάσιο.

Υψηλές επιδόσεις καταγράφουν οι επιχειρήσεις στην καινοτομία επιχειρησιακών διαδικασιών, τον νέο τύπο καινοτομίας που εισήγαγε το εγχειρίδιο Oslo. Αναλυτικότερα, την περίοδο 2016-2018, ποσοστό 55,2% των επιχειρήσεων έχει εφαρμόσει νέες ή βελτιωμένες διαδικασίες σε επιχειρησιακές λειτουργίες όπως η παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών, η εφοδιαστική, η οικονομική διαχείριση, οι εφαρμογές πληροφορικής, η οργάνωση της εργασίας και το μάρκετινγκ.

Τέλος, το ποσοστό (%) των επιχειρήσεων που συνεργάστηκαν με άλλες επιχειρήσεις ή οργανισμούς για την υλοποίηση καινοτομικών δραστηριοτήτων ανέρχεται σε 20,8%. Ο βαθμός συνεργασίας αυξάνεται με το μέγεθος των επιχειρήσεων. Οι μεγάλες επιχειρήσεις αναπτύσσουν καινοτομικές δραστηριότητες συνεργαζόμενες σε ποσοστό 59,2%, έναντι 18,2% των μικρών επιχειρήσεων και 31,2% των μεσαίων. Ως καινοτομικές χαρακτηρίζονται οι αναπτυξιακές, οικονομικές και εμπορικές δραστηριότητες μιας επιχείρησης που στοχεύουν στην εισαγωγή καινοτομιών, είτε σε προϊόντα είτε σε επιχειρησιακές διαδικασίες.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με βάση τις μεθοδολογικές οδηγίες του νέου αναθεωρημένου εγχειριδίου Oslo Manual 2018 “Guidelines for collecting, reporting and using data on Innovation”, σε κοινή έκδοση της Eurostat και του ΟΟΣΑ. Το νέο εγχειρίδιο Oslo εισήγαγε σημαντικές τομές στο εννοιολογικό πλαίσιο και τη μέτρηση της καινοτομίας, και εφαρμόζεται πλέον στην έρευνα CIS από την περίοδο 2016-2018 και εφεξής.

Με τη νέα έκδοση του εγχειριδίου Oslo επήλθαν σημαντικές μεταβολές στους ορισμούς των τύπων καινοτομίας. Διακρίνονται πλέον δύο τύποι καινοτομίας: καινοτομίες που αλλάζουν τα προϊόντα της επιχείρησης (καινοτομίες προϊόντων) και καινοτομίες που αλλάζουν τις επιχειρησιακές διαδικασίες της επιχείρησης (καινοτομίες επιχειρησιακών διαδικασιών). Στα προϊόντα περιλαμβάνονται τα αγαθά και οι υπηρεσίες της επιχείρησης, ή συνδυασμός αυτών. Στις επιχειρησιακές διαδικασίες περιλαμβάνονται όλες οι βασικές δραστηριότητες της επιχείρησης που αφορούν στην παραγωγή προϊόντων και όλες οι άλλες υποστηρικτικές δραστηριότητες. Ο νέος τύπος "καινοτομία επιχειρησιακών διαδικασιών" αντικατέστησε εν μέρει, χωρίς να υπάρχει απόλυτη συγκρισιμότητα, την καινοτομία διαδικασίας, την οργανωσιακή καινοτομία και την καινοτομία μάρκετινγκ, που ίσχυαν τα προηγούμενα χρόνια.

Σημειώνεται ότι τα στατιστικά στοιχεία και οι δείκτες για την Έρευνα, Ανάπτυξη και Καινοτομία στην Ελλάδα, τα οποία παράγονται και εκδίδονται από το ΕΚΤ, αποστέλλονται σε τακτική βάση στη Eurostat και τον ΟΟΣΑ. Η ανάλυση των στοιχείων και οι σχετικοί δείκτες δημοσιεύονται σε έντυπες και ηλεκτρονικές εκδόσεις του ΕΚΤ που διατίθενται στον δικτυακό τόπο metrics.ekt.gr.